Leczenie farmakologiczne alkoholika – jak przebiega?

05.06.2024

Leczenie farmakologiczne alkoholika – jak przebiega?

SPIS TREŚCI:

Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia alkoholizm jest chorobą przewlekłą, która ma charakter postępujący i prowadzi do wielu objawów niepożądanych, w tym stanowi zagrożenie dla życia. Negatywnie wpływa zarówno na stan zdrowia psychicznego pacjenta, jak i fizycznego. W związku z tym leczenie uzależnienia od alkoholu ma charakter wielotorowy. Obejmuje ono m.in. detoks organizmu w celu wypłukania z niego substancji psychoaktywnych i uzupełnienia elektrolitów oraz prowadzenie terapii uzależnienia pod okiem psychoterapeutów. Jednocześnie wspierająco często stosuje się farmakologiczne leczenie alkoholizmu, które poprawia ogólny stan zdrowia pacjenta i ułatwia mu utrzymanie abstynencji. Na czym polega, jakie leki stosowane są w jego trakcie oraz kiedy się je przeprowadza? Sprawdź już teraz!

Leczenie alkoholizmu jest formą wsparcia dla utrzymania abstynencji

Na chwilę obecną brak jest możliwości w pełni skutecznego wyleczenia osób zmagających się z problemem nałogowego picia alkoholu. Farmakologiczne leczenie alkoholizmu opiera się na metodach, które mają łagodzić głód alkoholowy i ograniczać intensywność nieprzyjemnych objawów zatrucia organizmu. Wspiera ono proces trzeźwienia i ma ułatwić osobie uzależnionej przejście pierwszego okresu po odstawieniu substancji psychoaktywnych.

W kolejnym etapie prowadzona jest terapia uzależnień mająca na celu eliminowanie zaburzeń psychicznych, na które często cierpią alkoholicy. Jednocześnie w ich trakcie pacjenci uczą się życia w trzeźwości i często wzajemnie się w tym wspierają (terapie grupowe).

To, czy odstawienie alkoholu będzie skuteczne, a więc osoba cierpiąca na chorobę alkoholową utrzyma abstynencję, zależy przede wszystkim od jej motywacji. Alkoholik powinien do końca swojego życia unikać kontaktu z substancjami psychoaktywnymi, w tym możliwie najskuteczniej eliminować pokusy ich przyjmowania.

Czy leczenie uzależnienia od alkoholu można przeprowadzić przymusowo?

Zgodnie z przepisami w zdecydowanej większości sytuacji jest to niemożliwe. Leczenie alkoholizmu można przeprowadzić tylko w przypadku wyrażenia świadomej zgody samego uzależnionego.

Wyjątkiem od tego są sytuacje, gdy chory w wyniku picia alkoholu:

  • demoralizuje nieletnich lub prowadzi do rozkładu życia rodzinnego,
  • cierpi na jedną z poważnych chorób psychicznych,
  • stwarza zagrożenie dla społeczeństwa, w tym dopuszcza się czynów zabronionych prawem.

Jednak w każdym z tych przypadków przymus poddania się terapii alkoholizmu może zostać nałożony jedynie przez sąd na wniosek np. rodziny uzależnionego.

Farmakologiczne leczenie alkoholizmu łagodzi głód alkoholu

Przesłanką do jego podjęcia jest przede wszystkim bardzo zły stan zdrowia pacjenta. Leki stosowane są już na etapie detoksu, który stanowi pierwszy etap leczenia osób uzależnionych. Jednocześnie po zerwaniu z piciem alkoholu zazwyczaj pojawia się tzw. głód alkoholowy. Często jego objawy są wyjątkowo mocne i nieprzyjemne dla pacjenta, co znacząco zniechęca do utrzymania abstynencji. Przede wszystkim w takich sytuacjach stosuje się metody farmakologiczne. Leki przyjmowane przez pacjenta mają na celu ich złagodzenie.

W jakich innych przypadkach należy leczyć alkoholizm farmakologicznie?

Bardzo często wskazaniami do wdrożenia takich działań są różnego rodzaju problemy natury psychicznej, na które cierpi osoba poddająca się terapii uzależnień. Zalicza się do nich m.in. niebezpieczne stany depresyjne wymagające podania leków przeciwdepresyjnych. Często pojawia się również schizofrenia lub choroba afektywna dwubiegunowa – objawia się nagłymi i drastycznymi zmianami nastroju (z ogromnej euforii na głębokie przygnębienie i odwrotnie).

Oprócz tego leczenie farmakologiczne alkoholizmu jest wskazane, gdy pacjent:

  • kolejny raz przechodzi terapię i wcześniej przyjmowanie leku przynosiło zadowalające efekty,
  • jest w bardzo złym stanie zdrowia i konieczny jest szybki detoks organizmu – np. skoki ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca, intensywne zawroty głowy, częsta utrata przytomności,
  • przez choroby psychiczne nie jest gotowy do tego, aby uczestniczyć w spotkaniach z terapeutą uzależnień,
  • potrzebuje tego w związku z prowadzoną psychoterapią – istnieją leki zwiększające jej skuteczność.

Leczenie farmakologiczne alkoholizmu – jakie leki są stosowanie?

Opisując ten temat, należy jeszcze raz podkreślić, że u osób cierpiących na alkoholizm stosuje się leki tylko jako wsparcie mające zwiększyć skuteczność terapii. O tym zazwyczaj decyduje psycholog, konsultując się w tym zakresie z terapeutą odpowiedzialnym za leczenie uzależnienia od alkoholu. Bardzo ważnym czynnikiem decydującym o ewentualnym zastosowaniu leków zawsze jest ogólny stan zdrowia pacjenta.

Leczyć alkoholizm farmakologicznie można wieloma środkami, jednak w Polsce stosuje się tylko 4:

  • Disulfiram,
  • Akamprozat,
  • Nalterkson,
  • Nalmefen

Cele terapii antyalkoholowej z użyciem leku Disulfiram

Działanie tego leku polega na blokadzie dehydrogenazy aldehydu octowego. Celem jego podawania jest zniechęcenie danego pacjenta do picia alkoholu. Umożliwia zatruwanie organizmu w kontrolowany sposób, co powoduje pojawienie się typowych objawów jak po nadużyciu napojów wyskokowych – np. uderzenia gorąca, zawroty głowy czy przyspieszenie akcji serca.

Akamprozat jako wsparcie w leczeniu alkoholizmu

W wyniku długo utrzymującego się uzależnienia od alkoholu zazwyczaj dochodzi do zaburzenia działania układów w mózgu – GABA-energicznego oraz glutaminergetycznego. Prowadzi to do pogorszenia aktywności komórek nerwowych. Akamprozat stopniowo przywraca ich prawidłowe funkcjonowanie, co ułatwia pacjentowi realizację postanowień w zakresie utrzymania abstynencji. Co bardzo istotne, jest on bardzo bezpieczny, gdyż nie wchodzi w reakcję z innymi lekami popularnie stosowanymi.

Naltrekson – jak pomaga w leczeniu uzależnienia?

To kolejny środek farmakologiczny ułatwiający proces leczenia alkoholizmu poprzez stymulowanie pacjenta do sięgania po alkohol rzadziej. Efektem przyjmowania leków Naltrekson jest maskowanie uczucia przyjemności – nagrody ze spożycia substancji odurzającej. W pewnym stopniu upośledzają one receptory układu opioidowego poprzez wypieranie docierających do jego połączeń endorfin.

Nalmefen do leczenia alkoholizmu

Działa on identycznie, jak Naltrekson, a więc upośledza receptory układu opioidowego. Jednak w przeciwieństwie do niego, te leki przyjmowane są przez pacjentów sporadycznie. Stosuje się je w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko pojawienia się silnej pokusy na spożywanie alkoholu.

Czy wszywka alkoholowa wciąż jest stosowana w procesie leczenia alkoholizmu?

Wielu osobom słyszącym o tym, że trzeba leczyć alkoholizm farmakologicznie, od razu do głowy przychodzi Esperal – to powszechnie stosowane określenie dla opisanego już leku Disulfiram. Jeszcze w latach 60. i 70. ubiegłego stulecia uznawano, że skutecznie wspiera on proces trzeźwienia. Wszywka alkoholowa z tego środka, znajdująca się pod skórą, stopniowo uwalniała substancje do organizmu. Wywoływały one negatywne objawy tylko po wypiciu alkoholu przez danego pacjenta – pojawiały się odczucia podobne do niezwykle silnego kaca.

Jednak obecne badania jasno udowodniły, że stosowanie tej formy leczenia alkoholizmu mija się z celem. Osoby z wszywką, zamiast mieć zachętę do zerwania z nałogiem, tylko wyczekiwały momentu, gdy Esperal całkowicie uwolni się do organizmu. Do tego udowodniono, że taka forma terapii uzależnienia od alkoholu może być bardzo niekorzystna dla zdrowia.

Stosowanie farmakologii w leczeniu uzależnienia często wynika także z innych chorób pacjenta

Należy pamiętać o tym, że spożycie alkoholu w nadmiernych ilościach, które regularnie się powtarza, ma bardzo zły wpływ na ogólny stan zdrowia pacjenta uzależnionego. Z tego powodu chorobę alkoholową często leczy się jednocześnie z wieloma innymi schorzeniami. Mówi się wtedy o tzw. terapiach łączonych – w ich przypadku leczenie odbywa się także innymi lekami, a więc nie tylko tymi mającymi zmniejszać intensywność picia.

Każde uzależnienie od alkoholu wymaga leczenia – jeśli zmagasz się z nim, nasz Ośrodka Oaza zapewni Ci wsparcie!

Niezależnie od tego, na jakim poziomie uzależnienia się znajdujesz, w naszym Ośrodku Oaza znajdziesz kompleksowe i profesjonalne wsparcie. Stosujemy najlepsze terapie, w których łączymy oddziaływania psychoterapeutyczne z farmakologią. Badając wzorzec picia, stan zdrowia pacjenta oraz powody sięgania przez niego po środki odurzające, nasi terapeuci indywidualnie dobierają metody leczenia. Prowadząc je w formie zamkniętej, gwarantujemy rodzinną atmosferę i wiele możliwości rekreacji – zapraszamy do kontaktu. Dysponujemy także odpowiednimi warunkami ambulatoryjnymi, aby w bezpieczny sposób przeprowadzić odtruwanie alkoholowe – cena takiego zabiegu może zostać rozłożona na raty!